Drejtuesit e Lindjes së Mesme duket se po kërkojnë marrëdhënie më të mira me Kinën.
Megjithëse angazhimi më i madh midis qeverisë Kinë dhe Lindjes së Mesme ende përqendrohet tek energjia dhe marrëdhëniet ekonomike, bashkëpunimi gjithnjë e më shumë po mbulon fusha të reja si mbrojtja.
Për më tepër, Arabia Saudite dhe Emiratet e Bashkuara Arabe kohët e fundit kanë njoftuar planet për të futur studime në gjuhën kineze në kurrikulat e tyre arsimore kombëtare.
Në pamje të parë, dashuria e re e qeverive të Lindjes së Mesme për Kinën është bezdisëse.
Regjimet konservatore arabe ishin historikisht të dyshimta për Kinën komuniste dhe vendosën marrëdhënie diplomatike me të vetëm në vitet ’80 ose në fillim të viteve ’90. Për më tepër, shumë vende të rajonit kanë lidhje të gjata me Shtetet e Bashkuara.
Megjithatë, disa prej këtyre aleatëve amerikanë, veçanërisht Egjipti, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Arabia Saudite, kanë nënshkruar tani marrëveshje gjithëpërfshirëse të partneritetit strategjik me Kinën.
Këto zhvillime po shkaktojnë shqetësim për Uashingtonin. Qeveria amerikane madje i ka përcjellë Izraelit shqetësimet e saj për bashkëpunimin me Kinën në lidhje me teknologjitë. Hyrja e firmave të teknologjisë kineze Huawei dhe ZTE në tregun izraelit ka qenë një shqetësim.
Rastet e tilla tregojnë një nga ndryshimet kryesore midis SHBA-së dhe Kinës në lidhje me aleancat dhe partneritetet, të paktën në Lindjen e Mesme.
Duke marrë parasysh inferioritetin e saj rajonal përballë SHBA, Kina po shmang vendosjen e saj në situata që do t’u kërkonin qeverive të zgjedhin midis dy fuqive. Në të kundërt, Amerika shpesh dëshiron që aleatët e saj të bëjnë pikërisht një zgjedhje të tillë.
Disa faktorë e bëjnë Kinën një partner tërheqës për qeveritë e Lindjes së Mesme.
Kina ka një ekonomi dinamike, me zhvillim të shpejtë dhe udhëheqës që janë shumë dyshues për kryengritjet popullore dhe demokratizimin. Prioritetet e tyre kryesore të politikës së jashtme janë lidhjet ekonomike, një rrjedhë e sigurt e burimeve të energjisë dhe mbrojtja e investimeve rajonale.
Kina dëshiron të eksportojë mallra, jo ide politike, në Lindjen e Mesme.
Gjithashtu, lidhjet më të forta me Kinën, dhe Rusinë, janë tërheqëse për pushtetarët e Lindjes së Mesme, pasi ata kanë marrëdhënie jo shumë të mira me Perëndimin.
Dhe megjithëse Irani është një rast komplet ndryshe, izolimi në rritje i vendit nga Perëndimi po e shtyn atë gjithashtu të bashkëpunojë më shumë me Kinën.
Në të njëjtën kohë, Kina duket se është e vetëdijshme për aftësinë e saj të kufizuar për të luajtur një rol kryesor në zgjidhjen e çështjeve të paqëndrueshme politike dhe të sigurisë, siç është konflikti izraelito-palestinez ose kriza siriane. Këtu, SHBA është ende lojtari kryesor.
Ndryshe nga SHBA, Kina nuk ka marrëdhënie të veçantë me asnjë vend të Lindjes së Mesme. Si rezultat, qasja e saj është shumë transaksionare, duke shmangur çështje të ndjeshme gjeopolitike.
Në një rajon aq të paqëndrueshëm sa Lindja e Mesme, sidoqoftë, shtrohet pyetja se sa kohë mund të mbahet një qasje e tillë.
Galip Dalay është një studiues në Universitetin e Oksfordit dhe ish-bashkëpunëtor i IPC-Mercator në Institutin Gjerman për Çështjet Ndërkombëtare dhe të Sigurisë (SWP).
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Para princit saudit, Trump është i dobët…
Si ndikoi vrasja e gazetarit në marrëdhëniet Turqi-A.Saudite?
