Këto janë kohë të vështira për bankat evropiane.
Për shumë njerëz, përfitimi i mirë ka qenë prej kohësh një luftë. Rritja e ngadaltë dhe normat negative të interesit, trashëgimia e krizës globale financiare dhe pasojat e saj në zonën e euros, kanë shtrydhur të ardhurat e huasë që janë gjaku i bankës.
Kostot mbeten ‘kokëfortë’ të larta, sipas Autoritetit Bankar Evropian, një rregullator, ato thithin më shumë se tre të pestat e të ardhurave në 78% të bankave evropiane. Vetëm një në tetë, thotë EBA, gëzon një kthim të kapitalit më të madh se 10%, një matës i përafërt i asaj që aksionarët, duke besuar të shpresojnë më shumë se përvoja, presin që bankat evropiane të fitojnë.
Një masë tjetër se sa kohë të vështira janë për bankat janë edhe bankat me histori të mira për të treguar luftë për të bërë përshtypje në tregjet financiare. Merrni UniCredit, banka më e madhe e Italisë. Me siguri, UniCredit është gjëja më e afërt që Evropa ka ndaj një banke pan-kontinentale, me bizneset tregtare-bankare që shtrihen nga Gjermania përmes Austrisë dhe Evropës qendrore dhe lindore deri në Turqi. Më 3 dhjetor ajo përcaktoi planet e saj për katër vitet e ardhshme.
Nën Jean-Pierre Mustier, francezi që ka qenë shefi i saj që nga korriku 2016, UniCredit ka forcuar bilancin e saj me më shumë se 20 miliardë euro (22 miliardë dollarë) në kapital, ka ulur kreditë me probleme për 29 miliardë euro, derdhi punë dhe degë të mbyllura (nga të cilat Italia, në mënyrë të shquar, ka shumë). Megjithatë, kthimi i tij në kapital të prekshëm këtë vit do të jetë vetëm 9% ose më shumë. Marka e aksioneve vlerëson aksionet e saj në vetëm gjysmën e vlerës neto të librit.
Pra, plani është të mbash shtrydhjen e kostove dhe forcimin e bilancit dhe të dorëzosh më shumë para për aksionarët. Megjithëse UniCredit premton të “rritet dhe forcojë” biznesin e saj, për NVM veçanërisht, të ardhurat totale pritet të rriten me vetëm 0.8% në vit midis 2018 dhe 2023, dhe me vetëm 0.5% në Itali, Gjermani dhe Austri.
Por 8,000 vende të tjera pune do të shkojnë, më shumë se 9% të totalit, si dhe 500 degë të tjera, më shumë se një në dhjetë. Dhe deri në vitin 2023 banka do të paguajë gjysmën e fitimit të saj neto për aksionarët, nga 20% vitin e kaluar.
Nga 8 miliardë euro që synon të shpërndajë, një e katërta do të vijë nga blerjet e aksioneve.
Për një bankë evropiane, marrja e parave të mjaftueshme për të premtuar blerjen e aksioneve është një gjë e rrallë. Në të kundërt, aksionarët amerikanë kanë pritur një shtrirje të tillë.
Megjithatë, programi i kthimit të UniCredit është një masë e dobësisë së bankingut evropian sa i përket shëndetit të huazuesit italian. Edhe pas katër viteve të tjera të grindjes, ajo pret një kthim në kapitalin e prekshëm të vetëm 8% -dod në 2023. Në vend se të riinvestojë, më mirë të kthehen paratë.
Në veçanti, siç e bëri të qartë z. Mustier, UniCredit nuk ka oreks për blerjen e bankave të tjera. Gjatë vitit të kaluar dhe më shumë, ai u raportua se po shkonte me llojin e shkrirjes së madhe, ndërkufitare që është e nevojshme për ndërtimin e bankave evropiane të një shkalle vërtet kontinentale. UniCredit ka rënë më parë: në 2005 bleu HypoVereinsbank, një nga huadhënësit më të mëdhenj të Gjermanisë.
Thashethemet e fundit e kanë lidhur atë me Commerzbank, një tjetër bankë gjermane dhe Société Générale të Francës, ku Z. Mustier dikur drejtonte bankën e investimeve. (Commerzbank mbajti bisedime abortive për bashkimin me Deutsche Bank, fqinji i saj më i madh, i mashtruar i Frankfurtit, në fillim të këtij viti.)
Pengesat për marrëveshje të tilla janë të larta. Ndërsa vetë zëri Mustier është ankuar, rregulloret kombëtare parandalojnë, të themi, depozitat e familjeve gjermane përdoren për të financuar kredi për bizneset italiane. Dallimet ndërkufitare në gjithçka, nga tregjet e banesave në gjuhë, kufizojnë kursimet e mundshme të kostos nga shkrirja.
Për sa kohë që fitimet e bankave evropiane mbeten të vogla, pak do të duan t’i blejnë ato. Ndoshta as bankat e tjera evropiane.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga The Economist
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Bankat e huaja të qëndrojnë në Shqipëri
Bankat shqiptare po shiten “badihava”
‘Rigjallërim’ kreditimit/ Ulje të kredive me probleme
