Ka qenë një fillim i vështirë për vitin 2020 për BE-në dhe Komisionin e ri Europian, i cili mori detyrën muajin e kaluar.
Ursula von der Leyen, i cili pasoi Jean-Claude Juncker si president i komisionit, nuk është aspak i ambicioze. Ajo beson se Evropa duhet të marrë një rol udhëheqës “gjeopolitik” në çështjet ndërkombëtare, duke reflektuar statusin e BE si blloku më i madh tregtar në botë.
Por shndërrimi i fjalëve në vepra është një proces aspak i thjeshtë.
“BE-ja duhet të jetë më strategjike, më bindëse dhe më e bashkuar në qasjen e saj ndaj marrëdhënieve të jashtme,” i tha Von der Leyen Josep Borrell, përfaqësuesit të ri të emëruar për politikën e jashtme dhe të sigurisë, në një deklaratë vjeshtën e kaluar. “Ne duhet të përdorim forcën tonë diplomatike dhe ekonomike për stabilitetin global dhe prosperitetin … dhe të jemi më të aftë të përçojmë vlerat dhe standardet tona.”
Janë ditët e para. Por zgjedhja e Borrell, një ish-ministri të jashtëm spanjoll 72 vjeç, nuk është zgjedhja më e mirë. Poshtërimi është shtuar javët e fundit.
Kur Donald Trump urdhëroi vrasjen e gjeneralit të lartë të Iranit, Qassem Suleimani, ai injoroi plotësisht aleatët e tij evropianë.
BE-ja kundërshton politikën e “presionit maksimal” të Trump ndaj Teheranit dhe ka kërkuar mënyra për ta anashkaluar atë, për shembull duke ruajtur tregtinë pa dollarë për sa i përket ushqimeve dhe ilaçeve.
Por bizneset evropiane, nga frika e hakmarrjes së SHBA, kryesisht kanë refuzuar “të luajnë”. Kur komisioni i BE-së e ngarkoi Bankën Evropiane të Investimeve të mbështesë investimet në Iran, ajo refuzoi për të njëjtën arsye.
I turpshëm gjithashtu ishte edhe fakti që Trump fshehurazi kërcënoi të vendosë tarifa 25% për importet e makinave evropiane. Episodi është një shembull shqetësues i SHBA duke u përpjekur dhe duke pasur sukses në derjtimin e politikës së jashtme të BE-së.
E bëri Evropën të dukej e dobët.
Dobësia shfaqet gjithashtu tek qasja e BE-së për konfliktin libian, i cili duhet ndaluar patjetër, duke pasur parasysh lidhjen për destabilizimin e fluksit të migrantëve nëpër Mesdhe.
Megjithatë, një përpjekje tjetër për të ndaluar luftën do të bëhet në Berlin, nën kujdesin e Kombeve të Bashkuara dhe Gjermanisë.
Por shtetet e BE-së nuk e dine se cilën nga dy palët ndërluftuese të mbështesin.
Të zemëruar nga një marrëveshje midis Turqisë dhe qeverisë së njohur nga Kombet e Bashkuara në Tripoli, e cila kërkon të kontrollojë burimet e diskutueshme të energjisë në Mesdheun lindor, Greqia dhe Qiproja kanë patur probleme me Khalifa Haftar, udhëheqësin rebel të Libisë, i cili zhvilloi bisedime në Athinë javën e kaluar.
Franca gjithashtu herë pas here ka mbështetur gjeneralin rebel, ndërsa Italia qëndron në anën tjetër.
Berlini shpreson që të arrihet një armëpushim i përhershëm.
Por vendimi turk për të injoruar lutjet e BE-së dhe për të dërguar mercenarë për t’u bashkuar në luftë, plus ndërhyrjet e ashpra nga Rusia dhe shtetet e shumta arabe tregojnë se sa pak ndikim ka BE.
Pavarësisht nëse çështja është Siria, konflikti në Ukrainën Lindore apo Palestinë (ku Trump ka injoruar përsëri politikën e BE-së), Evropa e ka humbur peshën e saj. Ky nuk është një problem i ri. Por po përkeqësohet.
Ndërsa SHBA, Kina dhe Rusia luajnë me pushtetin, BE-ja vetëm shikon dhe shqetësohet. Dhe largimi i pamëshirshëm dhe i papërgjegjshëm i Britanisë nuk ndihmon aspak.
Përkthyer dhe përshtatur nga The Guardian/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Prit dhe shiko’, strategjia e suksesshme e Kinës
‘Lufta’ SHBA-Kinë/ Rinisin bisedimet tregtare
“Diplomacia: art i frenimit të pushtetit”
