MENU
klinika

Nga Project Syndicate

Covid-19/ Ç’duhet të bëjnë “të mëdhenjtë”?

22.03.2020 - 16:54

Arabia Saudite, do të mbledhë një samit virtual G20 në javën e ardhshme për të diskutuar një përgjigje globale ndaj krizës COVID-19.

Takimi i urgjencës nuk mund të vinte shumë shpejt. Për shkak se shëndeti global është një e mirë publike kolektive, çdo kërcënim për të kërkon një reagim shumëpalësh.

Urgjenca shëndetësore gjithashtu kërcënon të shkaktojë një recesion global dhe krizë financiare. Siç mësuam në vitin 2008, edhe për krizat globale ekonomike gjithashtu duhet të ketë një strategji multilaterale.

Veprimet e pakoordinuara ose të njëanshme nga vendet individuale do të jenë joefektive.

G20 mund të luajë fare mirë rolin e koordinatorit global. Duke përbërë rreth 90% të PBB-së globale, ai përfshin ekonomitë më të mëdha në botë të përparuara dhe në zhvillim. Dhe si një forum pa sekretariat të përhershëm, është mjaft i shkathët për të bashkuar bashkësinë ndërkombëtare shpejt, siç bëri në nëntor 2008, në kulmin e krizës financiare.

Me atë rast, udhëheqësit e G20 u mblodhën në Uashington, DC, për një përgjigje të koordinuar, dhe më pas u takuan përsëri në prill 2009 në Londër, ku morën hapa për të stabilizuar ekonominë globale dhe për të rikthyer besimin. Dhe funksionoi: parandaluan një kolaps më të thellë ekonomik.

Në urgjencën e sotme, aksionet janë edhe më të larta, sepse miliona jetë janë në rrezik. Sikur COVID-19 të përfundonte duke pasur një vdekshmëri prej 1%, numri i vdekjeve përfundimtare do të ishte i ngjashëm me atë të Luftës së Dytë Botërore.

Në shumë vende në zhvillim, infrastruktura mjekësore për trajtimin e sëmundjeve infektive është e kufizuar. Përkeqësimi i çështjeve, presioni në rritje në zinxhirët e furnizimit do ta bëjë më të vështirë blerjen e mallrave bazë, përfshirë pajisjet mjekësore.

G20 duhet urgjentisht të miratojë një plan për adresimin e urgjencës mjekësore, ndalimin e ekonomisë globale dhe rivendosjen e besimit.

Së pari, drejtuesit e G20 duhet të përqafojnë plotësisht parimin e “virtualitetit”, duke anuluar pjesën tjetër të takimeve të planifikuara për këtë vit.

Së dyti, G20 duhet të krijojë një fond për të mbështetur përpjekjet e OBSH-së për të monitoruar dhe raportuar mbi urgjencën dhe për të koordinuar furnizimin e pajisjeve themelore siç janë kutitë e testimit dhe maskat për fytyrën.

Së treti, G20 duhet t’i japë OBSH-së një vend zyrtar në tryezë, siç ka bërë tashmë me Fondin Monetar Ndërkombëtar, Bankën Botërore dhe OECD. Shëndeti global ka qenë gjithmonë një temë dytësore për G20, i cili ka prirur të përqëndrohet vetëm në çështje të tilla si aksesi në kujdes dhe siguria e ushqimit dhe ujit.

Së katërti, vendet anëtare të G20 duhet të jenë të gatshme të ndihmojnë vendet me të ardhura të ulëta të cilëve u mungon infrastruktura, dispozitat mjekësore, ekspertiza dhe personeli për të kontrolluar virusin.

Së pesti, G20 duhet të miratojë një paketë emergjente për të parandaluar një kolaps të gjerë të ekonomisë globale.

Hulumtimet tregojnë se ndikimi në nivel kombëtar i një pakete të koordinuar fiskale të stimuluar në të gjithë G20, mund të jetë deri në dy herë më i madh se ai i masave stimuluese vendase të ndjekura në izolim.

Mbi të gjitha, G20 duhet të jetë i guximshëm. Duke gjykuar nga shifrat që vijnë nga provinca Hubei e Kinës (epiqendra e parë e pandemisë) dhe Italia veriore, gjendja do të përkeqësohet ndjeshëm para se të përmirësohet.

Vetëm koordinimi ndërkombëtar mund të parandalojë një skenar të rastit më të keq. Njerëzit dhe bizneset në të gjithë botën kanë nevojë për siguri.

Udhëheqësit botërorë duhet të lënë mënjanë nacionalizmin dhe të udhëheqin. Përndryshe, një emergjencë që tashmë duket si luftë mund të bëhet një e tillë.

Paola Subacchi, Profesoreshë e Ekonomisë Ndërkombëtare në London Mary’s Queen Mary Institute of Policy, është autorie e librit “Kostoja e Parave të Lira”.

Përkthyer dhe përshtatur nga Project Syndicate/ Konica.al

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN


CNBC/ "Themeli i luftës është ekonomia"

“Me apo pa koronavirus, Kina do tejkalojë SHBA”