Një fond i madh i rimëkëmbjes me vlerë 750bn € (670bn;; 825bn $) është propozuar nga Komisioni Ekzekutiv i BE për të ndihmuar BE-në në këtë “krizë të paparë”.
Paketa do të përbëhet nga grante dhe kredi për çdo shtet anëtar të BE-së.
Ekonomitë në të gjithë bllokun e BE me 27 shtete janë shkatërruar nga pandemia Covid-19, por disa shtete jugore kishin borxhe të mëdha edhe para krizës.
Presidentja e Komisionit Ursula von der Leyen tha “ky është momenti i Evropës”.
“Kjo ka të bëjë me të gjithë ne dhe është shumë më e madhe se kushdo prej nesh”, tha ajo.
Komisioni e ka quajtur planin Gjenerata e ardhshme BE. Pa mbështetjen e të 27 vendeve anëtare të BE-së, ai nuk miratohet. Por Gjermania dhe Franca kanë mbështetur idenë që paratë të mblidhen nga tregjet e kapitalit.
Komisioneri i Ekonomisë Paolo Gentiloni tha se fondi ishte një “pikë kthese evropiane”.
Disa shtete “kursimtare” kundërshtojnë idenë. Austria, Hollanda, Danimarka dhe Suedia hedhin poshtë idenë e dorëzimit të parave në vende relativisht më të varfëra sesa kredi me interes të ulët.
Von der Leyen tha që fondi 750bn € do të përbëhej nga 500 miliardë euro në grante dhe 250 miliardë kredi.
Presidentja e Komisionit tha që katër liritë e mëdha të BE-së duheshin rivendosur plotësisht, ato të lirisë së njerëzve, mallrave, shërbimeve dhe kapitalit. Ajo tha “kjo është një nevojë urgjente dhe e jashtëzakonshme për një krizë urgjente dhe të jashtëzakonshme”.
Paratë e mbledhura në tregjet e kapitalit do të paguheshin përsëri gjatë 30 viteve midis 2028 dhe 2058, por jo më vonë.
Komisioneri Maros Sefcovic thotë se rimëkëmbja duhet të bazohet në politikat e gjelbra dhe dixhitale, si dhe “rritjen e rezistencës” dhe mësimet e marra nga kriza Covid-19.
Banka Qendrore Evropiane ka luajtur një rol kryesor për të ndihmuar vendet e eurozonës të dalin nga kriza e borxheve me programin e saj stimulues të blerjes së bonove. Por shqetësimet për të ardhmen e programit të ECB u ngritën në fillim të këtij muaji, kur gjykata e lartë e Gjermanisë vendosi që ajo shkel kushtetutën gjermane.
Mbretëria e Bashkuar është larguar nga BE, kështu që nuk ka gjasa të ketë ndonjë përfshirje në fond ashtu siç qëndron.
Spanja dhe Italia kanë parë numrin më të lartë të vdekjeve në BE gjatë krizës së koronavirusit dhe, së bashku me Greqinë dhe Portugalinë, janë të varur nga turizmi për një sasi të madhe të rezultatit të tyre ekonomik.
Ministri italian i Ekonomisë Roberto Gualtieri tha se ai po priste një “propozim ambicioz” për të cilin kishte luftuar Italia.
Duke reaguar ndaj propozimit të Komisionit të Mërkurën, një diplomat holandez i tha BBC-së se ishte e vështirë të imagjinohej se do të ishte ” përfundimtari”.
Përkthyer dhe përshtatur nga BBC/ konica.al