Udhëheqësit evropianë nuk janë në gjendje të ndjekin Shtetet e Bashkuara në kërcënimin e sanksioneve tregtare kundër Kinës për çështjen në Hong-Kong, megjithëse ministrat e jashtëm do të takohen të premten për të arritur një mendim e qëndrim të përbashkët.
Legjislatura më e lartë e Kinës votoi të enjten për të vendosur një ligj të sigurisë kombëtare në Hong-Kong, duke shkaktuar shqetësime se Pekini do të kufizojë autonominë nga parimi “një vend, dy sisteme” që pasoi përfundimin e sundimit britanik në 1997.
SHBA, Kanada, Australia dhe Britania e dënuan hapin e Pekinit, duke përshëndetur Hong-Kongun si një “bastion të lirisë”.
Por, megjithë tensionet në rritje për ish koloninë britanike, Kancelarja gjermane Angela Merkel, politikanja më e fuqishëm e Evropës, insistoi që ajo ende dëshiron që Bashkimi Evropian të arrijë një marrëveshje investimi me Kinën këtë vit.
Presidenti amerikan Donald Trump tha të enjten se SHBA do të njoftonte politikat e reja të Premten pasi “ne nuk jemi të kënaqur me Kinën”.
Shefi i politikës së jashtme të BE Josep Borrell më parë ka insistuar se Brukseli “i kushton shumë rëndësi ruajtjes së shkallës së lartë të autonomisë së Hong Kongut”, por tha se këtë javë ai nuk mendonte se “sanksionet kundër Kinës do të jenë një zgjidhje për problemet tona”.
“Sanksionet nuk janë në tryezë, marrëdhëniet tona me kinezët janë thjesht shumë të rëndësishme,” tha një diplomat i lartë i BE.
Por çështja kryesore është nëse çështja e Kinës dhe Hong-Kong-ut do të peshojë marrëveshjen e investimeve të BE me Kinën. Gjermania dëshiron që marrëveshja të përfundojë në një samit BE-Kinë në qytetin gjerman të Leipzig në shtator.
Joerg Wuttke, president i Dhomës së Tregtisë Evropiane në Pekin, gjithashtu ka paralajmëruar që ngjarjet në Hong Kong mund të ndryshojnë qëndrimin diplomatik të Kinës.
“Kjo mund të ndikojë seriozisht negociatat në vazhdim midis BE-së dhe Kinës në një larmi fushash kritike siç është marrëveshja gjithëpërfshirëse për investimet dhe çështjet me shqetësim të përbashkët si ndryshimi i klimës,” tha ai.
Sidoqoftë, do të kërkonte një zhvendosje të madhe politike për Evropën që të largohej nga marrëveshja e investimeve.
Megjithatë, një zyrtar i nivelit të lartë të BE vuri në dukje se ligji i sigurisë thjesht mund të bëjë investimet evropiane të padëshirueshme.
“Një nga çështjet kryesore në Hong Kong është ndryshimi, ndryshimi i papritur, rrënjësor, në kornizën ligjore, garancitë ligjore, në mënyrën se si mund të funksionojë sistemi gjyqësor. Nëse jeni investitor, është pjesa kryesore e arsyes për të marrë parasysh kur merrni vendime për investime”, tha ai.
BE është partneri i dytë më i madh tregtar i Hong Kongut, pas Kinës, ndërsa Gjermania është deri tani partneri më i madh tregtar evropian për qytetin, me tregti bilaterale që arrin në rreth 13.97 miliardë euro (15.4 miliardë dollarë amerikanë) në vitin 2019.
Reinhard Buetikofer, një anëtar gjerman i Parlamentit Evropian dhe kryetar i delegacionit të tij për marrëdhëniet me Kinën, tha se mbledhjet e ministrave të jashtëm të BE të premten duhet të “flasin qartë dhe të dënojnë sulmet e Pekinit mbi autonominë e Hong Kongut.”
Ai bëri thirrje për një mekanizëm për t’iu përgjigjur shkeljeve të të drejtave të njeriut dhe që vendet e BE të rishqyrtojnë punën e tyre me kompaninë e telekomunikacionit Huawei “për shkak të faktit se udhëheqja e Kinës po injoron me arrogancë ligjin ndërkombëtar”.
Duke folur me diplomatët gjermanë të hënën, Borrell argumentoi se “presioni për të zgjedhur midis SHBA dhe Kinës po rritet” dhe se “ne kemi nevojë për një strategji më të fortë për Kinën”.
Angela Merkel, megjithatë, sugjeroi të mërkurën që Evropa do të përpiqej të shmangë konfrontimin e hapur me Pekinin.
Ajo pranoi se BE kishte dallime të thella me Kinën në sundimin e ligjit, lirinë, demokracinë dhe të drejtat e njeriut, por që ajo dëshironte të merrte një qasje të ndryshme nga përplasja Uashington-Pekin.
Stuart Lau raporton për South China Morning nga Brukseli. Jakob Hanke Vela dhe Jacopo Barigazzi raportojnë për POLITICO nga Brukseli. Finbarr Bermingham raporton nga Hong Kong. Rym Momtaz, i cili raporton për Politico nga Franca, gjithashtu kontribuoi në këtë artikull.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Prit dhe shiko’, strategjia e suksesshme e Kinës
‘Mikrobi është kthyer në Evropë…’
‘Diplomacia e maskave’, si Kina po e bën për vete Evropën Juglindore
