Kur Franca dhe Gjermania njoftuan një plan për të mbledhur 500 miliardë € (448bn £) në tregjet financiare për të financuar një plan evropian të rimëkëmbjes së koronavirusit, presidenti francez, Emmanuel Macron, përshëndeti “një ndryshim të vërtetë të filozofisë”.
Presidentja e komisionit, Ursula von der Leyen, të mërkurën do të prezantojë një plan të detajuar që kërkon mbështetjen e 25 vendeve të tjera anëtare.
Plani i saj pritet të jetë i ndarë në dy pjesë: një buxhet i rishikuar i BE-së për 2021-27, si dhe një plan rikuperimi nga ai që parashikohet të jetë kolapsi më i keq që nga vitet 1930.
Dalia Grybauskaitė, presidentja Lituanisë midis viteve 2009 dhe 2019, tha se plani Merkel-Macron ishte një “hap i pashmangshëm” për BE duke pasur parasysh shkallën e tronditjes ekonomike. “Ne po i afrohemi bashkimit fiskal dhe kjo do të thotë integrim më i thellë evropian,” i tha ajo Guardian.
Ndërsa Alexander Stubb, një ish-kryeministër i Finlandës, nuk është plotësisht i bindur nga krahasimet me Hamilton, “Unë mendoj që disa njerëz po e bazojnë pikëpamjen e tyre jo tek realiteti”, tha ai.
Deklarata e përbashkët e Merkel dhe Macron erdhi si befasi në Gjermani edhe për kolegët e partisë së kancelares.
Por Merkel ka pasur tre faktorë të brendshëm në favor të saj: trajtimi i pandemisë nga qeveria e saj ka çuar në vlerësime të popullaritetit për të dhe qeverinë e saj, ndërsa partia më e madhe kundërshtoi çdo formë të ndarjes së barrës pan-Evropiane.
Më në fund, shanset për rezistencë ndaj propozimit franko-gjerman nga partia e saj CDU janë zvogëluar në mënyrë të konsiderueshme nga delegatët që nuk kanë mundësi të takohen personalisht.
Jo të gjithë vëzhguesit e Merkel besojnë se fondi i rimëkëmbjes është një kthesë politike.
Jana Puglierin, e cila drejton zyrat e Berlinit të Këshillit Evropian për Marrëdhëniet me Jashtë, tha se nëse do të kishte një moment që do të ndryshonte mendjen e Merkel për të pranuar më shumë ndarje të barrës, do të ishte 5 maji, kur gjykata kushtetuese e Gjermanisë në Karlsruhe vri në dyshim ligjshmërinë e programit të blerjes së bonove të Bankës Qendrore Evropiane.
Konvertimi i Gjermanisë në borxhin e përbashkët evropian do të thotë që katër kombet më të mëdha të BE-së janë bashkuar tani në një parim kryesor ekonomik.
Kryeministri i Italisë, Giuseppe Conte, megjithatë, është ankuar se është shumë më pak nga sa është e nevojshme për ekonominë evropiane. Kryeministri i Spanjës, Pedro Sánchez, i cili më parë ka kërkuar një plan të rimëkëmbjes prej 1.5 dollarë €, e përshkroi si “një hap pozitiv në drejtimin e duhur”.
Luis Garicano, një profesor i ekonomisë që përfaqëson partinë e qendrës spanjolle Ciudadanos në parlamentin Evropian, thotë se shqetësohet se plani Merkel-Macron do të “dëmtohet” në orët e gjata të negociatave midis liderëve të BE.
Katër vendet “e egra” të BE-së, përmes kancelarit të Austrisë, Sebastian Kurz, Austria, Danimarka, Hollanda dhe Suedia zbuluan planin e tyre në fundjavë, duke bërë thirrje për një fond të rimëkëmbjes bazuar në kredi.
Ndërkohë, ekzistojnë shqetësime midis përfituesve të fondeve të BE-së se paratë do të shpërndahen më shumë në jug sesa në lindje. Kryeministri çek, Andrej Babiç, i tha mediave kombëtare se do të ishte “e padrejtë të ndëshkohesh për të qenë i suksesshëm”, duke iu referuar numrit të ulët të rasteve të koronavirusit në vendin e tij.
Stubb, i cili shërbeu si ministër i financave i vendit të tij gjatë shumë takimeve të shpëtimit, gjithashtu pret një kompromis që nuk kënaq plotësisht në veri, jug apo lindje, dhe as përputhet me propozimin origjinal franko-gjerman.
Përkthyer dhe përshtatur nga The Guardian/ Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Europa më e rrëmujshme se kurrë…
Brexit pa marrëveshje dhe pasojat për Evropën
BE, samit për një Europë të gjelbër
