Kohët e fundit, në përgjigje të një ligji të propozuar të sigurisë kombëtare që i përket Hong Kongut, Presidenti i SHBA Donald J. Trump njoftoi se ai do t’i japë fund statusit të veçantë të tregtisë së rajonit administrativ si një mënyrë për të ndëshkuar Kinën.
Avokatët për këtë veprim argumentojnë se meqë ligji fillestar amerikan ishte nisur me qëllimin që Hong-Kong të ruante një autonomi të mjaftueshme nga Pekini, revokimi i statusit të veçantë të Hong Kong-ut është i justifikuar automatikisht.
Megjithatë, ndërsa presidenti ka autoritetin ligjor për të trajtuar Hong Kongun si nën kontrollin e Pekinit, duke e bërë këtë në mënyrë të efektshme ndëshkon qytetin dhe ka të ngjarë të jetë kundërproduktiv, duke rezultuar në humbje të rënda ekonomike për firmat e Hong-Kong dhe SHBA, pa ndryshuar sjelljen kineze.
Aksioni i Trump erdhi një ditë pasi legjislatura kaloi një mocion për të filluar hartimin e një ligji të ri të sigurisë për Hong Kongun.
Ligji, një përgjigje ndaj protestave që kanë ‘mbërthyer’ Hong Kongun për gati një vit, do të ndalonte çdo gjë që ai përcakton si përmbysje të pushtetit shtetëror, ndërhyrje të huaj dhe terrorizëm.
Ligji amerikan aktualisht e trajton Hong-Kongun si një entitet të pavarur ekonomikisht duke mos iu nënshtruar asnjë tarife dhe i jepet trajtim i veçantë i vizave. Ndërsa Trump njoftoi se do t’i japë fund këtyre privilegjeve, administrata ende nuk ka zbatuar zyrtarisht këtë politikë.
Një arsye për të ndryshuar statusin e Hong Kongut është një gabim: humbësi më i madh nga një revokim do të ishin qytetarët e Hong Kong-ut.
Qyteti është një qendër për tregtinë lindje-perëndim dhe ka marrëdhënie të ngushta me firmat perëndimore që bëjnë biznes në territorin e Kinës, si për shkak të sundimit të fortë dhe statusit të veçantë të tregtimit sipas ligjit të SHBA.
Këto kushte ndihmojnë në gjenerimin e rreth 67 miliardë dollarëve në tregtinë vjetore të mallrave dhe shërbimeve me Shtetet e Bashkuara.
Një arsye tjetër për të mos ndryshuar statusin e Hong Kongut është se nuk do të funksionojë.
Shanset për të prodhuar një rezultat të mirë të politikave përmes këtij veprimi janë të pakta.
Studimet sistematike zbulojnë praktikisht asnjë provë se vendet do të ndryshojnë interesat e tyre thelbësore të sigurisë kombëtare për shkak të presionit ekonomik, veçanërisht fuqive të mëdha.
Një histori e gjatë, e dështuar e presionit të Kubës, Koresë së Veriut, Pakistanit, Iranit dhe dhjetëra vendeve të tjera tregon që shtrëngimi ekonomik i SHBA-së ka tendencën të dështojë sepse ajo imponon dëm ekonomik tek njerëzit e një vendi më shumë sesa liderët e saj.
Për më tepër, ndryshimi i statusit të Hong Kongut jo vetëm që do të zvogëlojë eksportet dhe do të dëmtojë ekonominë, por gjithashtu do të nxisë hakmarrjen kineze.
E vërteta e trishtë është se ka pak që Shtetet e Bashkuara mund ta bëjnë realisht për të parandaluar që Pekin të ushtrojë kontrollin e tij mbi Hong Kong.
Shtetet e Bashkuara mund të bëjnë disa të mira për njerëzit e Hong Kongut të paktën duke mos u nxituar t’i bëjnë gjërat më keq për ta.
Richard Hanania është bashkëpunëtor i Kërkimit Postdoktoral në Institutin Saltzman të Studimeve të Luftës dhe Paqes në Universitetin Columbia.
Përkthyer dhe përshtatur nga The Diplomat/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Kush përpiqet të përçajë Kinën, mbetet i sakatuar”
Amerika nuk mund ta shpëtojë Hong-Kongun
A mund të ketë dy fitues në luftën SHBA-Kinë?
