Diplomatët e Kinës tashmë kishin kaluar një vit të tmerrshëm në Evropë, por këtë javë situate u përkeqësua.
Me këtë ritëm, Presidenti kinez Xi Jinping mund të arrijë veprën e dyshimtë të tjetërsimit të Evropianëve më shpejt dhe më tej sesa po bën Presidenti i SHBA Donald Trump.
Objektivi kryesor i Xi në rajon është të parandalojë Bashkimin Evropian dhe SHBA të dalin kundër Kinës.
Ai po shpresonte për një përparim në një samit me udhëheqësit e BE të planifikuar për në 14 shtator. Fillimisht i planifikuar të zhvillohej në Leipzig, do të jetë një video konferencë, për shkak të pandemisë.
Por ka shumë rëndësi. Kështu që Xi javën e kaluar dërgoi ministrin e tij të jashtëm, Wang Yi, në pesë vende evropiane për disa biseda të ëmbla përgatitore. Biseda thjesht nuk ishte e ëmbël.
Wang shpresoi të dëgjonte tonet më të buta me të cilat është mësuar nga evropianët, të cilët mbeten më të etur se amerikanët për të vazhduar tregtinë dhe për të bërë biznes me Kinën. Në vend të kësaj, ai ishte i befasuar.
Duke folur para gazetarëve gjermanë, Wang sulmoi presidentin e Senatit Çek, Milos Vystrcil, i cili vizitoi Tajvanin, të cilin Kina e konsideron pjesë të territorit të saj. Vystrcil do të “paguante një çmim të rëndë”, kërcënoi Wang, duke përmendur se “tradhtia” e Çekut e bëri atë “një armik të 1.4 miliardë njerëzve kinezë”.
Kjo solli një përgjigje të shpejtë nga Heiko Maas, ministri i jashtëm i Gjermanisë. Duke qëndruar pranë Wang në konferencën e tyre të përbashkët për shtyp, Maas kujtoi vizitorin e tij se evropianët kërkojnë respekt, dhe se “kërcënimet nuk futen këtu”.
BE nuk do të bëhej një “lojë” në rivalitetin kino-amerikan, shtoi ai. Kolegët nga Franca, Sllovakia dhe vendet e tjera evropiane shpejt e mbështetën atë.
Në botën e ritualizuar të fjalorit diplomatik, ky moment sinjalizoi jo vetëm një ton të ri Evropian, por edhe një drejtim të ri.
Lista e ankesave kundër Kinës thjesht është bërë shumë e gjatë.
Fillon me shtypjen e Hong Kongut dhe shtypjen e Ujgurëve në Xinjiang. Kina këmbëngul që të dy temat, si çështja Tajvaneze, janë çështje të brendshme dhe asnjë nga bizneset e botës.
Pastaj është situata në Detin e Kinës Jugore, dhe natyrisht qasja ndaj biznesit.
Për të përmirësuar këtë të fundit, samiti në 14 Shtator fillimisht kishte për qëllim zyrtarizimin e një marrëdhënie më të mirë për investime të ndërsjella midis BE dhe Kinës.
Por pas viteve të negociatave, evropianët janë ngopur me sjelljen e Kinës për shumë mënyra se si firmat e saj shtetërore ose të drejtuara nga shteti blejnë në tregun e BE-së.
Në vend që të lehtësojë investimet kineze në Evropë, BE ka filluar ta kufizojë atë.
Noah Barkin, një studiuese Amerikane e Kinës me seli në Berlin dhe aktualisht në Fondin Gjerman Marshall, mendon se SHBA synon të “shkëputë” ekonominë e saj nga Kina, ndërsa BE thjesht dëshiron të “diversifikojë”.
Kjo shpjegon pse disa vende evropiane, veçanërisht Gjermania, janë ende ulur në dyshim për të ndaluar ose jo Huawei Technologies Co., një gjigand kinez i telekomunikacioneve, për të furnizuar rrjetet e ardhshme 5G.
Më shumë sesa SHBA, evropianët e kuptojnë se duhet të kërkojnë bashkëpunimin kinez kudo që është e nevojshme për të zgjidhur problemet globale, nga ndryshimi i klimës në pandeminë tjetër.
Mbi të gjitha, evropianët shpresojnë që rivaliteti midis Kinës dhe SHBA, si ai midis Gjermanisë Perandorake dhe Britanisë para 1914, të mos shkojë në një luftë në të cilën BE do të detyrohej të zgjidhte palët.
Për Evropën, qëllimi është të ruajë autonominë në një botë që dominohet gjithnjë e më shumë nga dy superfuqi të pasigurta.
Nëse Joe Biden bëhet presidenti i ardhshëm i SHBA, BE do të përpiqet të bëhet partner me aleatin e saj tradicional.
Nëse Donald Trump qëndron në detyrë, Evropa do të përshpejtojë përpjekjet e saj.
Sido që të jetë, diplomatët e Kinës këshillohen mirë të ndryshojnë sjelljen e tyre në vizitat e ardhshme.
Andreas Kluth është kolumnist për Bloomberg Opinion. Ai ishte më parë kryeredaktor i Handelsblatt Global dhe një shkrimtar për Economist. Ai është autori i “Hanibal dhe Unë”.
Përkthyer dhe përshtatur nga Bloomberg/ Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
”Kina ndjek me forcë dhe pa skrupuj interesat e saj!”
”Muaji i mjaltit” me Amerikën mbaroi…
