Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, megjithatë, ka filluar t’ia dorëzojë detyrat pasardhësit të tij, Joe Bidenit.
Dorëzimi i rregullt i detyrave (“tranzicioni”) pas zgjedhjeve presidenciale u rregullua me një ligj gati 60 vjet më parë (si zakon është i vjetër 100 vjet).
Duke vepruar kështu, Kongresi donte të siguronte që amerikanët gjithmonë mund të mbështeteshin në krijimin e një qeverie funksionale, raporton deutschewelle.
“Çdo ndërprerje e shkaktuar nga transferimi i detyrave qeveritare mund të rezultojë në rezultate të dëmshme për sigurinë dhe mirëqenien e Shteteve të Bashkuara dhe qytetarëve të saj,” shkruan në memorandumin shpjegues të vitit 1963.
Kush vendos për tranzicionin?
Pas zgjedhjeve të humbura, presidenti Donald Trump ka fuqi të “kufizuara”.
Ai do të qeverisë deri më 20 janar. Ai mund të jetojë ende në Shtëpinë e Bardhë dhe të fluturojë me një aeroplan presidencial. Por, politikisht ka ndikim të kufizuar.
Pse është kaq e rëndësishme koha e mjaftueshme për të dorëzuar pushtetin?
Në Shtetet e Bashkuara, dy muaj përgatitje për largimin zakonisht fillojnë menjëherë pas zgjedhjes së një presidenti të ri. Është e rëndësishme çdo ditë. Kompetencat që ka presidenti amerikan janë shumë të mëdha.
Kjo është arsyeja pse duhet të jetë i gatshëm të veprojë që nga dita e parë, veçanërisht kur bëhet fjalë për çështje të tilla si siguria kombëtare.
Si komandant i përgjithshëm i ushtrisë, ai është përgjegjës për rreth 1.3 milion ushtarë dhe ka kode që mund të autorizojë përdorimin e armëve atomike në rast emergjence. Presidenti dhe qeveria kanë një buxhet prej gati pesë trilionë dollarësh amerikanë (4.2 trilionë euro).
Çfarë duhet të bëjë tani Joe Biden?
Presidenti i ri mori, ndër të tjera, një manual me 1.000 faqe, “Manualin e Qeverisë”. Përveç kësaj, ekziston një “libër kumbulle” në mbi dyqind faqe, i cili rendit rreth 9,000 pozicione drejtuese në të cilat presidenti mund të emërojë njerëz të rinj.
Në periudhën e tranzicionit, presidenti duhet të formojë jo vetëm qeverinë e re, por edhe mijëra pozicione në Shtëpinë e Bardhë, ministritë dhe institucionet shtetërore. Rreth 1,200 emërime duhet të miratohen nga Senati.
Ekipi i tranzicionit i Bidenit mund të ketë më shumë se gjashtë milionë dollarë në dispozicion nga thesari i shtetit. Përveç kësaj, bashkëpunëtorëve të tij tani u lejohet të komunikojnë zyrtarisht me zyrtarë qeveritarë, gjë që ata nuk kanë qenë në gjendje ta bëjnë deri më tani dhe që ka çuar në përdorimin e fortë të kanaleve informale.
Fillimi zyrtar i dorëzimit bëhet gjithashtu i dukshëm në shtrirjen e internetit .gov, të cilin ekipi i Bidenit menjëherë mund të fillojë të përdorë për paraqitjet e tyre në internet.
Kur votojnë zgjedhësit?
Pas përfundimit të numërimit të votave në të gjitha shtetet federale, rezultatet duhet të dërgohen në Uashington deri më 8 dhjetor.
Anëtarët e “kolegjit elektoral”, pra 538 votues, hodhën votat e tyre më 14 dhjetor. Kjo është idealisht vetëm një formalitet dhe pasqyron rezultatin e zgjedhjeve në shtetet federale.
Rezultati i votimit do të shpallet vetëm në 6 Janar në seancën e përbashkët të të dy dhomave të Kongresit Amerikan (Dhoma e Përfaqësuesve dhe Senati).
Pastaj vendimi se kush është presidenti i ardhshëm amerikan dhe kush është nënkryetari bëhet zyrtar.
Pse të gjitha këto zgjasin kaq shumë?
Arsyeja kryesore është sistemi i ndërlikuar zgjedhor në të cilin zgjedhësit e zgjedhur në shtetet federale vetëm më vonë zgjedhin një president.
Të dhënat dhe afatet në lidhje me zgjedhjet e SHBA-së zakonisht bazohen në ligje që janë më shumë se 100 vjeçare, transmeton Telegrafi.
Në ndërkohë, gjithçka mund të organizohej më shpejt – por askush nuk dëshiron të ndryshojë sistemin e vendosur.
Kur bëhet inaugurimi i presidentit të ri?
Ceremonia e inaugurimit do të zhvillohet më 20 janar 2021, në orën 12, me kohën lokale para Kapitolit në Uashington. Presidenti i ri vendoset në të njëjtën ditë në Shtëpinë e Bardhë.
Kjo datë u vendos më 23 janar të vitit 1933, kur Kongresi miratoi Amendamentin e 20-të të Kushtetutës së SHBA-së, i cili zhvendosi Ditën e Përurimit të presidentit të zgjedhur nga 4 Mars në 20 Janar.
Gjithashtu u zhvendos fillimi i mandateve të ligjvënësve të Kongresit nga 4 marsi në 4 janar.
Kur dorëzohet kodi atomik?
Duke bërë betimin, presidenti i ri bëhet gjithashtu zotëri i kodeve bërthamore. Një ushtar me një valixhe atomike, i ashtuquajturi “futboll bërthamor”, është gjithmonë pranë presidentit në rast emergjence.
Nuk ka asnjë buton të madh të kuq në arkivol që presidenti do të shtypte në rast emergjence.
Ai përmban kode me të cilat presidenti mund të lëshojë një urdhër ushtrisë për të përdorur armë atomike në rast emergjence.