Vendimi i Hungarisë dhe Polonisë për të bllokuar 2.2 trilion dollarë në fondet e Bashkimit Evropian, duke përfshirë ndihmën financiare pandemike të emergjencës, ka thelluar një krizë ekzistenciale në bllokun prej 27 anëtarësh mbi vlerat themelore liberale që supozohet të përfaqësojnë.
Si udhëheqëse e presidencës së radhës së BE, Kancelarja gjermane Angela Merkel ka qenë nën presion për të gjetur një zgjidhje që do të bindë udhëheqësit populistë të të dy vendeve të heqin veton dhe të zhbllokojnë fondet .
Kundërshtimi për Poloninë dhe Hungarinë është një klauzolë që lidh paratë me mbështetjen e “sundimit të ligjit”, normat gjyqësore dhe politike që mbështesin demokracitë, në një kohë kur Brukseli po i censuron të dyja.
Një kompromis u shfaq i mundur të mërkurën, pasi të dërguarit e BE diskutuan për një ujdi që do të lejonte Poloninë dhe Hungarinë një mënyrë të mundshme për t’u tërhequr pa ndryshuar thelbin ligjor të masave.
Duke folur në parlamentin gjerman, Merkel tha se nuk mund të thoshte ende nëse do të arrihej një zgjidhje, e cila do të kishte nevojë për mbështetjen e vendeve të tjera anëtare. Udhëheqësit e BE-së thanë se do të diskutohet më tej të enjten.
Ngecja ka ardhur në një kohë kritike kur ekonomitë evropiane kanë shumë nevojë për ndihmë pas muajsh bllokimesh dhe mbylljesh. P
or rrezikohet më shumë sesa vonesat në 900 miliardë dollarë në financimin e emergjencës dhe një buxhet prej 1.3 trilionë dollarësh shtatë-vjeçar.
Situata ka goditur në zemër të një përçarjeje në Bashkimin Evropian, i krijuar si një aleancë e demokracive që shkatërron kufijtë.
Shumë kompromis në anën e Brukselit dhe Berlinit mund të shihet si një mesazh që taktika të tilla ngacmimi mund të kenë sukses, dhe se respektimi i normave demokratike nuk është më një kërkesë për të qenë një anëtar.
“Është një luftë për shpirtin e BE-së”, tha Heather Grabbe, drejtoreshë e Institutit të Politikës Evropiane të Shoqërisë së Hapur.
Ndërsa tensioni arriti kulmin, Kryeministri Hollandez Mark Rutte i tha parlamentit të tij muajin e kaluar se “opsioni bërthamor” do të ishte të kalonte me buxhetin dhe paketën e emergjencës me vetëm 25 shtete anëtare, duke përjashtuar Hungarinë dhe Poloninë nga fondet.
Kërcënimi për të dy vendet u përsërit nga zyrtarët në Bruksel.
Bërja e kësaj do të ishte e dëmshme për të gjithë të përfshirë, Michal Baranowski, tha kreu i zyrës së Varshavës të Fondit Gjerman Marshall.
Në javët e fundit, kërcënimet për të përjashtuar Hungarinë dhe Poloninë kanë rindezur debatet e tyre të brendshme në lidhje me largimin nga unioni.
Merkel tha se Gjermania po shqyrton zgjidhje që do të sjellin një ndryshim në Hungarinë dhe pozicionin e Polonisë “duke ruajtur këtë mekanizëm ligjor”.
Disa analistë argumentojnë se është koha që Evropa ta trajtojë çështjen ballë për ballë, pavarësisht nëse arrihet një marrëveshje.
“Ky është momenti kur ata duhet të fillojnë ta marrin këtë seriozisht”, tha Grabbe.
Kriza vjen ndërsa Merkel është në krye të presidencës së BE-së, në fund të saj prej më shumë se 15 vjet si kancelare gjermane.
“Kjo varet jashtëzakonisht shumë nga Merkel,” tha Grabbe. “A është ajo e përgatitur të përballet me Orban?
Përkthyer dhe përshtatur nga The Guardian/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A e ka zgjidhur Evropa çështjen e emigracionit?
Është koha që evropianët të bashkohen kundër populistëve…
Bota ka nevojë për një “të rritur” në krye!
