Udhëheqësit e BE hodhën poshtë një ide franceze dhe gjermane për të rifilluar samitet e BE me Rusinë të enjten (24 qershor).
Franca dhe Gjermania kishin propozuar një komunikatë të përbashkët të BE e cila thoshte: “Këshilli Evropian bën thirrje për një rishikim të formateve ekzistuese të dialogut me Rusinë, duke përfshirë takime në nivelin e liderëve”.
Por BE-27 miratoi një deklaratë e cila thoshte thjesht: “Këshilli Evropian do të shqyrtojë formatet dhe kushtet e dialogut me Rusinë”.
Ai foli gjithashtu për “masa shtrënguese shtesë, përfshirë sanksionet ekonomike” nëse Rusia nuk e ndërpret veprimtarinë e saj “malinje, të paligjshme dhe përçarëse”.
BE pezulloi samitet me udhëheqësin rus Vladimir Putin pasi ai pushtoi Ukrainën në 2014.
Por Franca dhe Gjermania kishin sugjeruar rinisjen e tyre të Mërkurën, në prag të samitit të rregullt të BE të së enjtes, me arsyetimin se presidenti i SHBA Joe Biden kishte takuar kohët e fundit Putinin.
“Siç kemi parë nga takimi midis presidentëve të SHBA-së dhe Rusisë, dialogu është mënyra më e mirë për të zgjidhur konfliktet,” tha Merkel në Bruksel të Enjten.
“Ky dialog [Rusi] është i nevojshëm për stabilitetin e kontinentit,” tha gjithashtu Macron.
Propozimi i tyre i orës së 11-të erdhi pas një viti veçanërisht brutal, në të cilin Putini u përpoq të vriste dhe më pas burgosi kundërshtarin e tij kryesor politik, Alexei Navalny, kërcënoi të ri-pushtonte Ukrainën dhe nisi sulmet kibernetike ndaj vendeve të BE-së.
Ajo erdhi gjithashtu shumë pak pas zbulimeve të reja se spiunët rusë kishin vendosur bomba në Bullgari dhe Republikën Çeke.
“Unë nuk e kuptoj aspak Merkelin: Pse tani?”, Tha një diplomat i BE për EUobserver.
“Ky propozim pothuajse duket sikur Putini e kishte hartuar atë. Si rezultat, e gjithë Evropa Qendrore dhe Lindore ndihet e tjetërsuar. Është një makth,” tha një diplomat i dytë i BE.
Në fund, të vetmet shtete të BE-së që mbështetën idenë e samitit Putin ishin Austria dhe Danimarka.
“BE është më e fortë kur flasim së bashku, prandaj BE duhet të ketë një forum për dialog me Rusinë si një e tërë,” tha kancelari austriak Sebastian Kurz.
“Si çështje parimore, unë jam pro dialogut … prandaj mund të ketë, natyrisht, edhe një samit të BE me Putin,” tha gjithashtu kryeministri danez Mette Frederiksen.
Shumica e shteteve jugore dhe veriore nuk kritikuan publikisht Merkel dhe Macron, por disa bënë paralajmërime.
“Veprimet tona në lidhje me Rusinë duhet të jenë të vendosura, ne nuk do të heqim dorë nga parimet tona në lidhje me Ukrainën dhe Navalny,” tha kryeministrja finlandeze Sanna Marin.
Por kryeministri holandez, Mark Rutte, i drejtpërdrejtë tha se ai nuk do të ulej në të njëjtën dhomë me autokratin rus.
Ndërkohë, Polonia dhe vendet Balltike ngritën një protestë të parashikueshme.
Marrëdhëniet BE-Rusi nuk ishin si marrëdhëniet SHBA-Rusi sepse SHBA. kishin “një arsenal armësh strategjik [bërthamor]”, tha presidenti lituanez Gitanas Nausėda.
“Ky nuk është rasti me Bashkimin Evropian. Ne jemi një rajon parimesh dhe vlerash,” tha ai.
Duke përmbledhur diskutimin, Merkel tha në orët e vogla të së Premtes: “Nuk ishte e mundur të binim dakord që ne [BE dhe Rusia] të takoheshim menjëherë në nivelin e liderëve, por ajo që është e rëndësishme për mua është që formati i dialogut të ruhet dhe se ne jemi duke punuar në të “.
“Personalisht, do të doja të kisha bërë një hap më të guximshëm këtu,” tha ajo.
Përkthyer dhe përshtatur nga Eu Observer/ konica.al