Biznesi gjerman po shqetësohet për Kinën.
Për dekada, industria gjermane dukej nga ana tjetër mes abuzimeve të të drejtave të njeriut nga Pekini, pasi menaxherët dhe inxhinierët nga Siemens dhe Volkswagen ndihmuan në transformimin e vendit në partnerin më të madh tregtar të Gjermanisë.
Por ndërsa udhëheqësi kinez Xi Jinping forcon gjendjen e mbikëqyrjes së vendit, kërcënon fqinjët dhe merr një ton gjithnjë e më luftarak me Perëndimin, strategjia e Gjermanisë për Kinën, e formësuar për t’i shërbyer nevojave të industrisë së saj të eksportit, po duket gjithnjë e më e paqëndrueshme.
Aq shumë, në fakt, sa lojtarët kryesorë të industrisë gjermane po i bashkohen politikanëvenë thirrjen për një rishikim të qasjes së vendit ndaj Kinës dhe shteteve të tjera autokratike.
“Të drejtat e njeriut nuk janë çështje të brendshme të shteteve,” tha Siegfried Russwurm, kreu i Federatës së Industrive Gjermane (BDI), duke shtuar se kompanitë kanë “detyrimin të përcaktojnë vetë vijat e kuqe për angazhimin e tyre global”, në vend që të presin. qeveritë e tyre ta bëjnë këtë.
Tani, biznesi gjerman, i cili është më i ekspozuar ndaj Kinës se kushdo tjetër nga homologët e tij evropianë, përballet me një zgjedhje të pamundur midis ruajtjes së një marrëdhënieje tregtare thelbësore dhe respektimit të idealeve liberale.
I pyetur se si mund të mbështetej tregtia mes raporteve për abuzime të të drejtave të njeriut në Kinë, një zëdhënës i Siemens tha në një deklaratë të dërguar me email se konglomerati “refuzon kategorikisht të gjitha format e shtypjes dhe pjesëmarrjes në shkeljet e të drejtave të njeriut”, duke shtuar se ata “i besojnë SHBA, Kina dhe Evropa të gjejnë zgjidhje politike të bazuara në … rregulla të besueshme dhe transparente të bashkëpunimit si dhe në një dialog të hapur.”
Në një përpjekje për të ndihmuar firmat të plotësojnë këtë rreth, BDI botoi së fundmi një punim të titulluar “Bashkëjetesë e përgjegjshme me autokracitë”. Edhe pse dokumenti nënvizon rëndësinë që firmat perëndimore të “udhëheqin me shembull” në çështjet e të drejtave të njeriut dhe mbrojtjes së mjedisit, ai gjithashtu e bën të qartë se ndërprerja e lidhjeve tregtare me regjimet e vështira nuk është një opsion.
Megjithatë, është një rast i vështirë për t’u përballur me shtypjen e ujgurëve nga Pekini, shtypjen e lëvizjes demokratike të Hong Kongut dhe qëndrimin e tij luftarak ndaj partnerëve të vjetër si Australia.
VW, prodhuesi më i madh i makinave në botë, u vu nën vëzhgim këtë vit për drejtimin e një fabrike në Xinjiang – rajoni ku është dokumentuar trajtim i gjerë çnjerëzor kundër pakicës myslimane ujgure të Kinës. Disa vende, përfshirë SHBA-në i kanë etiketuar veprimet e Kinës si gjenocid.
Por Herbert Diess, CEO i VW, mbrojti angazhimin e kompanisë së tij në rajon, duke argumentuar se ajo ruan “vlerat e saj në Xinjiang, duke përfshirë përfaqësimin e punonjësve, respektin për pakicat dhe standardet sociale dhe të punës”.
Dikur shihej si çelësi i prosperitetit afatgjatë të Gjermanisë, Kina tani shihet në Berlin si një problem afatgjatë.
Madje as mbrojtësit më të mëdhenj të Kinës në Gjermani nuk po pretendojnë më se prosperiteti ekonomik do ta kthejë në një demokraci të stilit perëndimor, një ide e njohur si “transformim përmes tregtisë” që është propaganduar nga drejtuesit dhe politikanët gjermanë që nga Lufta e Ftohtë.
Ky kontroll i realitetit e ka lënë biznesin gjerman në një pengesë, dhe jo vetëm në lidhje me Kinën.
Një në katër vende pune gjermane varet nga eksportet dhe pavarësisht presionit të vazhdueshëm nga partnerët e saj, Gjermania ka një nga suficitet më të mëdha tregtare në botë për dekada.
Pjesa më e madhe e asaj tregtie është me shtete autokratike si Kina dhe Rusia.
Ndërsa Gjermania gjithmonë ka bërë tregti me regjime të pakëndshme, ajo kurrë nuk është mbështetur në një të tillë në masën që tani mbështetet te Kina. Megjithëse SHBA është ende tregu më i madh i eksporteve të Gjermanisë në përgjithësi, Kina ka nxitur pjesën më të madhe të rritjes së kërkesës për makineri dhe makina gjermane në dekadat e fundit dhe ka qenë partneri më i madh tregtar i Gjermanisë (eksportet dhe importet e kombinuara) për pesë vjet rresht.
Pyetja është se sa të qëndrueshme janë këto tendenca.
Shumë industrialistë gjermanë kanë filluar të kuptojnë se Kina, mund të mos ketë më nevojë për ta.
Me kalimin e kohës, Kina është bërë mjaft e mirë në projektimin dhe ndërtimin e makinerive të specializuara, veglave dhe pajisjeve të tjera për të cilat kishte nevojë për Gjermaninë.
Debati i industrisë gjermane për Kinën vjen ndërsa erërat politike të vendit po ndryshojnë. Të Gjelbrit dhe Demokratët e Lirë liberalë, dy partitë që priten të bashkohen me socialdemokratët në formimin e një qeverie të re, kanë një qëndrim shumë më të ashpër ndaj Kinës sesa kancelarja Angela Merkel.
Merkel është kritikuar prej vitesh si shumë e butë ndaj Kinës.
Në mes të protestave të demokracisë të vitit të kaluar në Hong Kong, Merkel fluturoi në Kinë me një delegacion të madh tregtar dhe u takua me Xi. Ajo ishte gjithashtu forca shtytëse pas marrëveshjes së investimeve të BE-së me Kinën. Marrëveshja, e nënshkruar dhjetorin e kaluar, hasi në rezistencë të fortë në Uashington, ku një konsensus dypartiak është formuar në vitet e fundit se Perëndimi duhet të marrë një pozicion më të fuqishëm ndaj Kinës.
Nils Schmid, zëdhënësi i politikës së jashtme të SPD-së në parlamentin gjerman, argumentoi se Gjermania duhet të marre një qëndrim ndaj Kinës – një qëndrim që nuk është domosdoshmërisht në kundërshtim me SHBA-në, por që vë në plan të parë interesat evropiane.
Përfkthyer dhe përshtatur nga Politico.eu/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Kina e ka humbur Europën…”
“Mendimi i mirë” për Kinën nuk do t’i shërbejë SHBA-së
