Forcat demokratike pro-BE dhe liberale morën një goditje shumë të nevojshme në krah gjatë fundjavës në disa nga vendet e Vishegradit që janë parë vitet e fundit si “krijues të problemeve” në BE, me korrupsion të pretenduar në nivelin më të lartë të qeverisë, shqetësimeve në rritje mbi pavarësinë gjyqësore dhe prapambetjes demokratike.
Në zgjedhjet çeke të fundjavës – të konsideruara pjesërisht si një referendum mbi sundimin e kryeministrit Andrej Babiš – biznesmeni miliarder humbi për pak votën popullore ndaj një koalicioni liberal -konservator të partive opozitare, të quajtur së bashku.
ODS dhe TOP09 konservatore, dhe KDU-LSL Demokristiane morën 27.8 përqind të votave, lëvizja populiste e Babiš, ANO, doli në vendin e dytë me 27.1 përqind.
Rezultati i befasishëm erdhi menjëherë pasi Konsorciumi Ndërkombëtar i Gazetarëve Hulumtues raportoi detajet e marrëveshjeve financiare të Babis jashtë shtetit në një projekt të quajtur Pandora Papers.
Deputetët europianë kanë bërë rregullisht thirrje që Babis të përjashtohet nga Këshilli Evropian i udhëheqësve të BE kur çështjet e buxhetit të BE janë diskutuar, duke argumentuar se ka pasur një konflikt interesi.
Ka hetime në vazhdim edhe në Republikën Çeke.
Sidoqoftë, presidenti çek Miloš Zeman, një aleat i Babiš, ka sinjalizuar se ai do t’i kërkojë udhëheqësit të partisë më të madhe – jo të koalicionit më të madh – të formojë qeverinë e ardhshme.
Kjo mund të bëjë të mundur që Babis të qëndrojë në pushtet për ca kohë, megjithëse ka të ngjarë që ai të përballet me një votë mosbesimi në parlament ku ai nuk mban shumicën.
Për momentin, Zeman mbetet në kujdes intensiv, i paaftë për të marrë një vendim.
Biznesmeni çek ndoqi Orbanin në sulmin ndaj BE -së dhe e shoqëroi atë me migrim të pakontrolluar.
Muajin e kaluar në një samit në Budapest, Orban i tha Babit, duke iu referuar zgjedhjeve: “Të lutem, fito! Ne kemi nevojë për ty!”
Në vetë Hungarinë, një opozitë e bashkuar po bën gjithashtu lajme me zgjedhjet kryesore për të zgjedhur kandidatët e bashkuar që konkurrojnë kundër kandidatëve të partisë Fidesz të Orbanit dhe përfundimisht vetë Orbanit.
Në zgjedhjet paraprake kryeministrore, eurodeputetja Klara Dobrev, nënkryetare e Parlamentit Evropian nga Koalicioni Demokratik Liberal-majtas doli e para.
Kryebashkiaku i gjelbër i Budapestit Gergely Karácsony përfundoi në vendin e dytë dhe i treti konservator politikan liberal liberal Péter Márky-Zay, një kryebashkiak i qytetit rural që vjen i treti.
Balotazhi parësor ekspozon kufijtë e krahut të majtë dhe të djathtë të opozitës hungareze, kundërshtari i Orbanit do të zgjidhet deri më 16 tetor. Të tre kandidatët konkurrojnë në një platformë pro-BE.
Ai i tha turmës partia Ligj dhe Drejtësi (PiS) donte të linte BE -në, gjë që PiS e ka mohuar.
“Ne e dimë pse ata duan të largohen nga [BE], në mënyrë që ata të shkelin rregullat demokratike pa u ndëshkuar,” tha ai.
Organizatorët thanë se protestat u zhvilluan në mbi 100 qytete dhe qytete në të gjithë Poloninë.
Përkthyer dhe përshtatur nga Eu Observer/ konica.al