Presidenti kinez Xi Jinping do të vizitojë Italinë dhe Francën javën e ardhshme në një kohë kur Bashkimi Europian po frikësohet nga rreziqet e tregtisë dhe investimeve kineze në rritje të shpejtë, veçanërisht në lidhje me teknologjinë e gjeneratës së ardhshme…
Mbulimi i mediave perëndimore është përqendruar në mënyrë të kuptueshme tek drama Brexit në Londër, ku ligjvënësit britanikë nuk arritën të bien dakord. Megjithatë, në të njëjtën kohë, pas shumë viteve, BE e quajti Kinën si “një konkurrent ekonomik në ndjekjen e lidershipit teknologjik dhe një rivale që promovonte modele alternative të qeverisjes”.
Kjo shënon një ndryshim të madh në të menduarit përpara takimit të Këshillit të BE të enjten E ardhshme në Bruksel, ku të gjithë udhëheqësit e 28 vendeve anëtare do të mblidhen për të diskutuar mbi Kinën një ditë para se Xi të shkojë në Romë. Megjithëse dokumenti është hartuar në gjuhën diplomatike, duke bërë thirrje që BE të “thellojë angazhimin e saj me Kinën për të promovuar interesa të përbashkëta në nivel global”, mesazhi i tij është i pagabueshëm për infrastrukturën kritike dhe bazën teknologjike të Evropës.
“Rrjetet 5G do të sigurojnë shtyllën e ardhshme të shoqërive dhe ekonomive tona, duke lidhur miliarda objekte dhe sisteme, duke përfshirë informacione të ndjeshme dhe sisteme të teknologjisë së komunikimit në sektorë vendimtarë”, thotë ajo. “Për tu mbrojtur kundër implikimeve potenciale serioze të sigurisë për infrastrukturën kritike digjitale, nevojitet një qasje e përbashkët e BE-së për sigurinë e rrjeteve 5G”.
Sfida është që Kina për njëfarë kohe ka ekzekutuar një plan të qartë që e ka vënë Evropën gjithnjë e më shumë në zemër të strategjisë globale politike dhe ekonomike, ndërsa Evropës i ka munguar ndonjë politikë e unifikuar. Kjo i ka dhënë Kinës leverazhin maksimal në negociata me vendet anëtare të BE-së, pothuajse ekskluzivisht në baza dypalëshe.
Edhe më keq, në vend që të bashkohet me kauzën e përbashkët në lidhje me Kinën, Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian kanë qenë duke grindur rreth tregtisë dhe një sërë çështjesh të tjera, që nga Irani deri tek shpenzimet e mbrojtjes.
Italia javën e ardhshme mund të bëhet shteti i parë G-7 që do të mbështesë Iniciativën “Brezi dhe Rruga” të Kinës.
Kina ka pasur ndikim të ngjashëm edhe në Ballkan.
Johannes Hahn, komisioneri i BE përgjegjës për zgjerimin, kohët e fundit shprehu shqetësimin se BE “mbivlerëson Rusinë dhe e nënvlerëson Kinën” në Ballkan. Huamarrja e madhe nga Kina midis vendeve të rajonit mund të rrezikojë ekonomitë e tyre tashmë të dobëta.
Shqetësimi më i menjëhershëm është vizita e Xi Jinping në Itali, ku qeveria mund të nënshkruajë një memorandum mirëkuptimi me Kina lidhur me projektin kinez dhe të bashkëpunojë për zhvillimin e “rrugëve, hekurudhave, urave, porteve, energjisë dhe telekomunikimit.”
Italia nuk do të ishte vendi i parë i BE që do të nënshkruante një marrëveshje BRI me Kinën, por ajo ka tërhequr vëmendjen më të madhe sepse do të ishte vendi më i madh që e bën këtë, është një anëtar themelues i BE dhe është anëtar i G7. Marrëveshja do të ndodhë pavarësisht mosmarrëveshjeve brenda qeverisë italiane dhe dyshimeve mes vendeve të tjera të BE.
Kjo mund të ndodhë pak përpara një samiti të liderëve BE-Kinë më 9 prill.
Vizita e presidentit Xi në Evropë, dhe pastaj përsëri më 9 prill për një samit të BE, duhet të nxisë atë që duhet të kishte ndodhur kohë më parë. Bashkimi Europian ka nevojë për një strategji koherente drejt Kinës që do të bashkojë anëtarët e saj. Shtetet e Bashkuara duhet të zhvillojnë një strategji të ngjashme, pastaj të bashkohen me bisedimet transatlantike për të zhvendosur demokracitë për t’u përballur me atë që BE vetë e quajti një “rivale”.