Duhet shumë përpjekje për t’i bërë politikanët evropianë të veprojnë lidhur me migracionin.
Vetëm kur trupat filluan të grumbulloheshin në Lampedusa, një ishull italian afër Tunizisë, udhëheqësit evropianë në 2013 kuptuan fillimisht siç duhet krizën e refugjatëve në kufirin e saj. Në kulmin e saj në 2015, kur 1 milion njerëz hynë në BE, priteshin historitë më të këqija. Në një incident, 71 persona, përfshirë katër fëmijë, u mbytën brenda një kamioni mishi. Trupat e tyre u zbuluan pranë një autostrade austriake kur një polic i vuri re mbetjet e tyre.
Krahasuar me ato tmerre, mjerimi për një kohë të gjatë i Moria-s, një kamp refugjatësh i mbipopulluar në ishullin grek të Lesbos ishte një histori jo aq e tmerrshme. Derisa u dogj në 9 Shtator.
Për pritjen e atyre e migrantëve, Greqia kishte marrë 2 miliardë euro fonde nga BE. Megjithatë, në mes të shtatorit zjarri la 13,000 njerëz, përfshirë rreth 4,000 fëmijë, duke kërkuar strehim. Komisioni Evropian duke se është nxitur për ta trajtuar këtë çështje.
Ai pritet të zbulojë një “pakt migrimi” në 23 shtator, me një mori politikash të dizajnuara për të rishikuar rregullat e azilit dhe migracionit të bllokut.
Brukseli ka një detyrë të vështirë. Ka shumë polemika dhe pakënaqësi lidhur me migrimin. Udhëheqësit bashkohen vetëm nga paranoja. “Çdo qeveri e vetme mund të rrëzohet për shkak të kësaj,” thotë një ambasador i BE. Populistët kanë kohë që e diskutojnë këtë.
Gjermania, kreu de facto i humanitarëve të be-së, premtoi me shpejtësi të merrte 2,750 azilkërkues nga kampet greke. Austria, këmbënguli se nuk do të merrte asgjë.
Arritja e një kompromisi është puna e komisionit. Pavarësisht rregullave për të kundërtën, azilkërkuesit dhe migrantët që arrijnë, zakonsht përfundojnë në veriun e BE.
Sipas propozimeve, një analizë fillestare do të krijojnë kategoritë, me ata që ka të ngjarë të marrin azil, ndërsa ata nga vendet relativisht të sigurta do të devijohen për deportim të shpejtë. Pas kësaj, refugjatët do të shpërndahen në të gjithë be.
Problemi me këtë plan është se vende të tilla si Hungaria kanë refuzuar të pranojnë ndonjë skemë të tillë. Hungarezët nuk duan që ata të vijnë.
Vendet e pasura të Evropës Perëndimore, të cilat kanë përvojë gjashtë dekadash (shpesh të kontrolluar) të imigracionit, janë të shurdhër kur flasin për Evropën Lindore.
Sidoqoftë, Komisioni po përpiqet të gjejë mënyra të tjera për të ndarë barrën.
Një ide që po konsiderohet nga zyrtarët e BE është që vendet e linjës së ashpër të marrin drejtimin në largimin e njerëzve pa të drejtë azili. Dëbimi është i vështirë. Është e shtrenjtë, e komplikuar ligjërisht dhe kërkon një diplomaci të fortë. Marrja e përgjegjësisë për dëbimet do të ishte një punë serioze.Për momentin, vetëm 40% e azilkërkuesve kthehen pas.
Disa vende evropiane janë të lumtur që janë humanitarë; të tjerët janë të lumtur që janë kokëfortë. Një strategji e suksesshme migrimi në të gjithë Evropën duhet t’i përdorë të dyja.
Kriza e fundit shton debatin, edhe pse gjërat tani ndryshojnë.. Tani vetëm rreth 140,000 njerëz arrijnë çdo vit në një mënyrë “të parregullt”. Qetësia duhet të mbizotërojnë. Mbi të gjitha, shumica e migrimeve është e ligjshme dhe e organizuar mirë, thekson Ylva Johansson, komisionerja për punët e brendshme, e cila mbikëqyr reformat.
“Çdramatizimi” i situatës është qëllimi kryesor i komisionit, thotë Johansson. Por kur bëhet fjalë për refugjatët, udhëheqësit e BE-së bëhen shpejt mbretërit e dramës.
Nëse një marrëveshje nuk është e mundur në një kohë qetësie relative, atëherë pritja për një krizë bëhet opsioni i vetëm.
Megjithëse ishte një zgjidhje e keqe, një qasje e ngjashme për çështjet ekonomike funksionoi këtë verë. Udhëheqësit e BE-së pranuan borxhin e ndërsjellë për herë të parë. Problemi është se iu desh të vuante rënien më të dobët ekonomike për të arritur atje.
Një krizë e madhe mund të bëjë diçka të ngjashme kur bëhet fjalë për azilin, duke krijuar hapësirën politike për kompromis.
Por zgjidhja do të vijë vetëm me një çmim të lartë.
Përkthyer dhe përshtatur nga The Economist/ Konica.al