Kam dashur të analizoj marrëdhëniet e Turqisë me Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimin Evropian që nga fitorja e Joe Biden në zgjedhjet presidenciale të vitit 2020.
Ndjenja anti-Turqi ka qenë në rritje në Uashington dhe administrata e re e Sh.B.A duket se e sheh “afrimin” e Turqisë me Rusinë si një problem.
Turqia, një aleate kryesore e NATO-s, ka qenë nën presion për blerjen e saj të sistemit të mbrojtjes ajrore S-400 nga Rusia.
Doja të pyesja pse politikëbërësit amerikanë dështuan të vlerësojnë natyrën e vërtetë të marrëdhënieve turko-ruse dhe të shpjegoj pse shqetësimi nuk kishte aspak kuptim.
Që atëherë, megjithatë, organizata terroriste PKK vrau 13 shtetas turq të paarmatosur, ndërsa SHBA deklasifikoi përfundimet e saj rreth vrasjes së Jamal Khashoggi.
Pas pak, ushtria e Armenisë lëshoi një ultimatum.
Sikur të mos ishin fjalët goditëse të Sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s Jens Stoltenberg, kolona e kësaj jave me siguri do të ishte përqendruar në një temë tjetër.
Megjithatë, ajo deklaratë e rëndësishme kritike theksoi një çështje thelbësore.
Stoltenberg ndoqi një ngjarje publike në Kolegjin e Evropës në Brugge, Belgjikë javën e kaluar.
Atje, ai foli për mundësinë që Evropa të mbrohet. Udhëheqësit evropianë kanë menduar rreth krijimit të një ushtrie evropiane, të pavarur nga SHBA dhe NATO, për të mbajtur kontinentin të sigurt.
Presidenti francez Emmanuel Macron, pretendoi se NATO ishte “i vdekur nga truri” në 2019.
Sekretari i Përgjithshëm, nga ana e tij, paralajmëroi se BE nuk ishte në gjendje të mbronte Evropën dhe u bëri thirrje Evropianëve që të përmbahen nga minimi i NATO-s në emër të autonomisë.
Ai gjithashtu tha që SHBA, Turqia dhe Britania e Madhe duhet të mbrojnë kontinentin.
Këto fjalë theksuan rolin jetësor të Turqisë në sigurimin e aleancës trans-Atlantike.
Stoltenberg vuri në dukje se vendi, i cili kufizohet me Sirinë dhe Irakun, luajti një rol të rëndësishëm edhe në atë pjesë të botës.
Kjo është e saktë, por nuk ka detaje të mjaftueshme.
Ndërsa Turqia parandalon paqëndrueshmërinë që krijohet në Siri dhe Irak të arrijnë në Evropë me luftën e saj kundër terrorit dhe politikën e migrimit njerëzor, ajo gjithashtu bën diçka shumë më të rëndësishme: ekuilibrimin e Rusisë në Lindjen e Mesme dhe Mesdheun Lindor përmes lëvizjeve diplomatike dhe ushtarake.
Ne ishim dëshmitarë të situatës vitin e kaluar kur regjimi Bashar Assad u përpoq të vinte në shënjestër rreth 4 milion sirianë të bllokuar në Idlib. Ushtria turke ndaloi me sukses regjimin e mbështetur nga Rusia nga kapja e bastionit të fundit të opozitës që do të sillte një valë të re refugjatësh në Evropë.
Në të njëjtën kohë, Turqia doli në anën e Qeverisë së Marrëveshjes Kombëtare (GNA) të njohur nga U.B të Libisë kundër Putchist Gjeneral Khalifa Haftar, një komplotist me mbështetje ruse, dhe mundi komandantin e luftës.
Edhe në Nagorno-Karabak, turqit tërhoqën vëmendjen e botës duke mbështetur Azerbajxhanin kundër Armenisë – një satelit rus.
E fundit, por jo më pak e rëndësishmja, Turqia i shet dronë të armatosur Ukrainës, e cila ka problemet e saj me Moskën. Të gjitha këto operacione dhe masa zgjerojnë sferën e ndikimit të Turqisë në kurriz të Rusisë.
Duke mbajtur parasysh rolin vendimtar të Turqisë në përmbajtjen e Rusisë, pse politikëbërësit amerikanë akuzojnë Ankaranë për bashkëpunim me Moskën?
Kjo sepse turqit mësuan të mbanin marrëdhëniet e tyre me rusët në rrugën e duhur, pavarësisht nga mosmarrëveshjet e tyre të ndryshme.
Kurdoherë që është e nevojshme, Presidenti Rexhep Tajip Erdogan dhe Presidenti rus Vladimir Putin ndërhyjnë dhe bëjnë më të mirën për të kapërcyer hendekun midis diplomatëve të tyre përkatës.
Fuqia e marrëdhënieve turko-ruse tregon se të dy fqinjët së bashku mund të kontribuojnë në stabilitetin rajonal përmes dialogut dhe mbi bazën e interesave të përbashkëta.
Për të qenë të qartë, Turqia nuk bashkëpunon me Rusinë pavarësisht NATO-s.
Në vend të kësaj, ajo ndjek një politikë të ekuilibruar të drejtuar drejt stabilitetit.
Edhe blerja turke e sistemit të mbrojtjes ajrore S-400 nga Rusia mund të shihet në atë dritë.
Përkthyer dhe përshtatur nga Daily Sabah/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Asnjë aleat tjetër i NATO-s nuk ka vuajtur më shumë se Turqia”
‘Ndarja’ e Turqisë nga Perëndimi, aspak e papritur
“Lufta” Macron-Erdogan, ku gabuan dy liderët?
