Ukraina dhe aleatët e saj perëndimorë po përpiqen edhe një herë të zbulojnë nëse Vladimir Putin do të thotë luftë.
Në vitin 2014 dhe 2015, pas aneksimit të gadishullit të Krimesë nga Moska dhe kapjes së pjesëve të Ukrainës lindore, Presidenti rus kërcënoi me një konflikt përpara se të tërhiqej pas sanksioneve perëndimore dhe një marrëveshjeje paqësore, e cila ndalonte konfliktin në rajonin e Donbasit, por kushtet e së cilës ende nuk janë zbatuar.
Të paktën 28 trupa ukrainase janë vrarë në Donbas që nga shkelja e një armëpushimi këtë vit.
Dhjetëra mijëra trupa ruse janë mobilizuar në kufirin lindor të Ukrainës dhe në Krime, ndërsa anijet luftarake ruse janë dërguar nga Kaspiku në Detin e Zi.
Retorika nga Moska është gjithnjë e më e ashpër.
Ideologët nacionalistë në televizionin shtetëror rus po bëjnë thirrje për një aneksim të plotë rus të rajonit të Donbas apo edhe një pushtim.
Putini i tha kancelares gjermane Angela Merkel javën e kaluar se Rusia mund të ndërhyjë për të shpëtuar popullsinë pro-ruse të Donbas nga një masakër e ngjashme me Srebrenicën, edhe pse nuk ka prova që banorët e saj po përballen me një rrezik të tillë.
Dimitry Kozak, njeriu i Kremlinit për Ukrainën tha se çdo përshkallëzim nga Kievi do të ishte “fillimi i fundit” për vendin.
Përgjigja e Rusisë do të ishte “jo një e shtënë në këmbë, por në fytyrë”.
Analistët po spekulojnë rreth ndërhyrjeve të mundshme ruse. Këto variojnë nga luftime më të rënda përgjatë vijës së kontrollit që ndan trupat ukrainase nga separatistët e mbështetur nga rusët dhe trupat ruse në Donbas, deri në pushtimin e të gjithë rajonit të Donbasit dhe territorit të afërt me Krime.
Motivimi i Putinit është gjithashtu një lojë me mend.
A është zhgënjimi që presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky, i cili dukej i gatshëm për një kompromis me Moskën pas marrjes së detyrës në 2019, refuzon të pranojë interpretimin e Kremlinit të të ashtuquajturës marrëveshje paqësore Minsk II?
A është hakmarrje për sulmin e fundit të Zelenskit kundër Viktor Medvedchuk, një oligark i fuqishëm dhe politikani kryesor pro-rus i Ukrainës?
Apo një devijim patriotik nga popullariteti në rënie para zgjedhjeve në shtator?
Sipas të gjitha gjasave, lideri rus po teston presidentin e SHBA Joe Biden, i cili e konsideron Putinin një vrasës dhe po teston gjithashtu vendosmërinë e perëndimit.
Me gjithë pasigurinë, duket qartë se procesi i Minskut është në ngërç.
Kievi nuk do të mbajë zgjedhje lokale ose të hartojë një statut të ri të autonomisë për rajonin e Donbas derisa Rusia dhe përfaqësuesit e saj separatist të kthejnë kontrollin e kufirit dhe të sigurisë së brendshme, të cilën Moska e refuzon.
Duket gjithashtu se forma e ashtuquajtur Normandi për bisedime, e përbërë nga Gjermania, Franca, Rusia dhe Ukraina ka arritur kufijtë e saj.
I jep Kievit mundësinë për të folur në të njëjtin nivel me Moskën, por ajo gjithashtu lejon Rusinë të paraqitet si një fuqi ndërmjetësuese në luftën civile të dikujt tjetër, në vend të një agresori.
Ndërkohë, aftësia e Parisit dhe Berlinit për të bërë presion mbi Moskën është e kufizuar.
Merkel po vazhdon me tubacionin Nordstream 2 që sjell gazin rus në Gjermani.
Presidenti francez Emmanuel Macron mendon se tubacioni është një ide e keqe por dëshiron përmirësim të marrëdhënieve me Kremlin.
Udhëheqësi ukrainas ka nevojë për amerikanët më të përfshirë, thotë Alyona Getmanchuk, drejtoreshë e Qendrës së Evropës së Re në Kiev.
Biden i ka ofruar Ukrainës mbështetje “të palëkundur” të SHBA. Por çfarë do të thotë kjo është gjithashtu e paqartë.
Sanksionet e mëtejshme ekonomike duken të mundshme, ndihma ushtarake më pak.
Getmanchuk thotë se kërcënimi ushtarak rus duhet të merret seriozisht, por jo aq shumë sa perëndimi “luan lojën e Putinit” dhe detyron Ukrainën të bëjë lëshime që minojnë sovranitetin e saj territorial.
Në vend të kësaj, SHBA dhe BE duhet të “përpunojnë dhe sinkronizojnë dy strategji: të mbështesin Ukrainën; të ndëshkojnë Putinin”.
Për momentin, SHBA duket se është më e prirur ta bëjë këtë sesa BE.
Por do të jetë e vështirë për Merkel dhe Macron të përmbajnë veten nëse presidenti rus përshkallëzon më tej krizën.
Përkthyer dhe përshtatur nga Financial Times/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
BE duhet të bashkohet kundër Rusisë!
Ambiciet e qarta të Putinit…
“BE kërkon rrugë për kapërcimin e krizës”
